گزارشی از وضعیت زنان زندانی سیاسی در مرداد ۱۳۹۰

چهارشنبه ۲ مرداد ۱٣۹۰ – ۲۴ اوت ۲۰۱۱
منبع< رادیو زمانه
حمیده نظامی
در مردادماه سال جاری (۱۳۹۰ خورشیدی)، دو تن از فعالان دانشجویی و مادر یکی از فعالان حقوق بشر بازداشت شدند و یک فعال محیط زیست نیز برای گذراندن دوران محکومیت خود به زندان فرا خوانده شد. بازجویی و صدور حکم حبس برای فعالان زن همچنان ادامه دارد و در داخل زندان نیز زندانیان سیاسی زیر فشار قرار دارند و از کمترین امکانات رفاهی محروم هستند.

چهار فعال زن، راهی زندان شدند
پروین مخترع، مادر کوهیار گودرزی، فعال حقوق بشر، روز نهم مردادماه، به همراه پسرش بازداشت شد. خانم مخترع، پس از ده روز بازداشت در تماسی تلفنی از زندان کرمان اعلام کرد که در این زندان در میان زندانیان عادی با جرایمی همچون قتل و مواد مخدر نگهداری می‌شود. اتهام‌های «توهین به رهبری، تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی» به وی تفهیم شده است. مصداق این اتهام‌ها گفت‌وگو‌های وی برای اطلاع‌رسانی درباره وضعیت فرزندش عنوان شده است.
خاطره دانش‌توکل، دانشجوی دانشگاه آزاد، روز پنجشنبه بیستم مردادماه، در پی احضار به دفتر پیگیری وزارت اطلاعات بازداشت شد.
همچنین بیست و دوم مردادماه، ملینا بختیار‌نژاد، فعال دانشجویی دانشگاه تهران، پس از تفتیش منزل و ضبط اموال شخصی، بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد. این در حالی است که ماموران امنیتی، دلیل بازداشت این فعال دانشجویی را توزیع و انتشار فیلم‌ها و جزواتی پیرامون انقلاب‌های رنگی و نرم و همچنین ارتباط با برخی فعالان خارج از کشور اعلام کرده‌اند.
ماه‌فرید منصوریان، فعال محیط زیست و از دستگیرشدگان بهمن ۱۳۸۸ نیز دهم مردادماه، طی نامه‌ای برای اجرای حکم به زندان اوین فراخوانده شد. او پیش از این به سه سال حبس تعزیری محکوم شده بود.

اتمام حکم یک فعال زن و آزادی هنرمند در بند
فاطمه مسجدی از فعالان کمپین یک میلیون امضا در شهر قم، پس از تحمل شش‌ماه حبس به اتهام «تبلیغ علیه نظام و به نفع گروه فمینیستی علیه نظام» (کمپین یک میلیون امضا)، از زندان لنگرود قم آزاد شد.
پگاه آهنگرانی، بازیگر سینما که پیش از سفر به آلمان برای نگارش وبلاگی درباره مسابقه‌های جام جهانی فوتبال زنان برای شبکه دویچه‌وله دستگیر شده بود، نیز پنج مرداد به قید وثیقه آزاد شد.

بازداشت پیش از اتمام مرخصی
در ماهی که گذشت، شمار محدودی از زندانیان سیاسی زن توانستند به دلیل شرایط اضطراری چون بیماری، فوت اعضای خانواده و … از حق مرخصی که جزو حقوق اولیه زندانیان است، استفاده کنند.
مریم بیدگلی، از فعالان کمپین یک میلیون امضا در شهر قم که روز سی‌ام تیرماه برای اجرای حکم شش ماه زندان به اتهام «تبلیغ علیه نظام و به نفع گروه فمینیستی علیه نظام» (کمپین یک میلیون امضا) در منزلش در قم بازداشت شده بود، برای شرکت در مراسم ترحیم پدرش، برای پنج روز، از زندان لنگرود شهر قم آزاد شد.
بهاره هدایت، فعال دانشجویی که پس از یک سال و نیم در ایام شعبانیه، با وثیقه ۷۰۰ میلیون تومانی به مرخصی آمده بود، یکم مرداد در پی مخالفت دادستانی با تمدید مرخصی شش روزه‌اش به بند زنان زندان اوین بازگشت. این در حالی است که او قرار بود در یکی از بیمارستان‌های تهران برای خارج کردن سنگ کیسه صفرا تحت عمل جراحی قرار بگیرد. خانم هدایت روز دهم مرداد، توانست دوباره به مرخصی استعلاجی بیاید تا با بستری شدن در بیمارستان، سنگ کلیه و صفرای خود را جراحی کند.
مهدیه گلرو، فعال دانشجویی، در حالی که با سپردن وثیقه ١۵٠ میلیون تومانی، به مرخصی از زندان آمده بود، روز یکم مرداد، پیش از موعد مقرر، با حمله ماموران امنیتی به منزلش، به زندان اوین بازگشت.
لیلا توسلی، شاهد قتل یک شهروند توسط ماشین نیروهای انتظامی در حوادث عاشورای سال ۸۸ نیز روز سوم مرداد، پس از ۱۰ روز مرخصی و رد درخواست تمدید مرخصی‌اش، برای سپری کردن دوران محکومیت خود، به زندان اوین بازگشت.
محکومیت شاعر جوان
در ماه گذشته، هیلا صدیقی، شاعر و ادیب جوان و از نگارندگان شعرهای انتقادی، توسط دادگاه انقلاب به چهار ماه حبس تعزیری و پنج سال حبس تعلیقی محکوم شد.
از سوی دیگر دادگاه انقلاب، فخرالسادات محتشمی‌پور، فعال سیاسی و همسر مصطفی تاجزاده را برای ادای پاره‌ای توضیحات به شعبه چهار دادسرای امنیتی اوین احضار کرد. این احضار همزمان با انتشار نامه سرگشاده خانوده تاجزاده، به رئیس قوه قضاییه و درخواست رسیدگی به برخوردهای غیر قانونی صورت گرفته با وی در دو سال گذشته بوده است.
در ادامه فشار بر خانواده زندانیان سیاسی، خانواده نسرین ستوده (وکیل و فعال حقوق بشر) نیز که در تاریخ شانزدهم مرداد، برای ملاقات به زندان اوین مراجعه کرده بودند برای چند ساعت بازداشت شدند و مورد توهین و بازداشت بدنی قرار گرفتند. همچنین خواهر نسرین ستوده مورد ضرب و شتم ماموران قرار گرفت. بهانه این بازداشت درخواست بازرسی وسایل شخصی خانواده در برابر امتناع آن‌ها از این درخواست غیر قانونی بود. خانم ستوده نیز به مسئولان قوه قضاییه و سرپرست دادسرای زندان اوین اعلام کرد که تا اعاده حیثیت از خانواده‌اش به ملاقات نمی‌رود. به دنبال امتناع خانم ستوده از ملاقات با خانواده‌اش، پنج تن از فعالان حقوق بشر محبوس در زندان اوین با نوشتن نامه‌ای خطاب به دستگاه قضایی از اقدام این وکیل و فعال حقوق بشر حمایت کردند.
وضعیت فعالان زن در بند
وضعیت بهداشتی و رفاهی بند زندانیان سیاسی زن در زندان اوین همچنان نامناسب گزارش می‌شود و این زندانیان حتی از حق هواخوری هم محروم هستند. اغلب زندانیان سیاسی زن از حق ملاقات حضوری محروم‌اند و تنها به تعداد اندکی از آنان این حق داده می‌شود. ازدحام جمعیت در زندان‌ها از دیگر مشکلات زنان بند سیاسی است. بیماری و عدم رسیدگی به وضعیت زندانیان بیمار، موضوعی است که در تمام بندهای زندانیان سیاسی کشور عمومیت دارد. با توجه به گزارش‌های غیر رسمی، این وضعیت در زندان‌های دیگر شهر‌ها، وخیم‌تر است و حقوق انسانی زندانیان در مخاطره بیشتری قرار دارد.

واکنش زنان به خشونت در زندان‌ها
بیش از ۷۰۰ زن و فعال حقوق زنان، در بیانیه‌ای تحلیلی در اعتراض به خشونت نظام‌یافته علیه زنان از مسئولان قضایی و امنیتی در ایران خواستند تا پاسخگوی خشونت جنسی و تجاوز به زندانیان دختر و پسر در زندان‌ها باشند.
همچنین جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران، در بیانیه‌ای، خواستار آزادی تمام زندانیان عقیدتی و سیاسی از جمله فعالان زن شد. عبدالکریم لاهیجی نایب رئیس فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر و رئیس جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران، در این زمینه گفت: «حکومت ایران را باید وادار کرد تمام زندانیان عقیدتی و در گام اول زندانیان سیاسی زن را بی‌قید و شرط و فوراً آزاد نماید. تمام قانون‌های تبعیض آمیز را ملغا کند و به کنوانسیون رفع تمام اشکال تبعیض علیه زنان بپیوندد. جامعه بین‌المللی باید پشتیبانی قاطع خود را از جنبش زنان در ایران و مبارزه آن برای استقرار آزادی‌های اساسی، حقوق برابر و احترام به حقوق بشر ابراز کند.