جداسازی جنسیتی، خشونتی عریان وسازمان یافته علیه زنان
ناهید جعفرپور
در زمانی که بیشماری از فعالان جنبش اجتماعی ایران (زنان و دانشجویان) در زندان های رژیم جمهوری اسلامی تحت بد ترین شرایط بسر می برند و شکنجه و ترور روانی و بخشا اعدام می شوند، رژیم جمهوری اسلامی قصد دارد سیاست های زن ستیزانه اش را در سکوت گورستانی که توسط نیروهای انتظامی و سپاه پاسداران بوجود آورده، نرمک نرمک و گام به گام جامه عمل بپوشاند و زندگی خصوصی و اجتماعی نیمی از افراد جامعه ایران را هر چه بیشترمحدودتر و غیر قابل تحمل تر سازد.
با وجود اعتراضات بیشمار دانشجویان و اساتید و فعالین حقوق زنان به اجرا درآمدن طرح “تفکیک جنسیت” اما کارگزاران رژیم جمهوری اسلامی به این اعتراض ها نه تنها توجهی نمی کنند بلکه ما روز به روز شاهد اجرای این سیاست ها به شکل هدفمند و برنامه ریزی شده در همه عرصه های اجتماعی و خصوصی می باشیم. برای مثال اطلاع رسانی تقسیم رشته های دخترانه و پسرانه در کتابچه های انتخاب رشته امسال که در بسیاری از دانشگاه ها از جمله دانشگاه تهران، امیرکبیر، شیراز، اصفهان و ۱۶ دانشگاه دیگر همزمان در اختیار متقاضیان قرار گرفته است. در کنار همه این اقدامات ضد اجتماعی، خبر از تشکیل دانشگاه ها و ادارات مخصوص زنان داده می شود که براساس آخرین اطلاعات، قرار است در هر استان ایران یک دانشگاه دخترانه تاسیس شود.
از سوی دیگر همواره با آنکه تحصیل زنان از جمله عرصه های موثر در افزایش قدرت اجتماعی آنان در ایران بوده است و با آنكه در این حوزه زنان در دهه گذشته به پیشرفت های چشمگیری حتی در مقیاس جهانی دست یافته اند، اما همیشه نظام آموزشی ایران نگاه مردانه داشته است و بذر تبعیض و نابرابری علیه زنان را در ذهنیت نسل جدید بخصوص در سه دهه گذشته نشانده ومی نشاند. تبعیض جنسیتی نهادینه درمتون آموزشی در سطوح مختلف ترویج شده ومی شود.
دانشگاه به جای آنكه فضایی برای برخورد آزادانه عقاید باشد، به مكانی برای ترویج نابرابری و تقویت كلیشه های جنسیتی برای آماده كردن زنان برای ایفای نقش زن/ مادر خانه دار بدل شده است. محدودیت های روز افزون بر فعالیت های فرهنگی و اجتماعی و سیاسی دانشجویان و برخوردهای سلیقه ای با نحوه پوشش دانشجویان دختر از شدت گرفتن روند تبعیض نسبت به دختران در سطوح آموزشی حكایت دارد.
نقطه عطف این تبعیض و نابرابری جنسیتی را درطرح تفکیک جنسیتی ای که بخصوص جزو سیاستهای فرهنگی دولت احمدینژاد است و جداسازی در اماکن عمومی از جمله ادارات، پارک، سینما، قطار، آسانسور، دانشگاه و سایر اماکن طبق این طرح قابل اجراست را می توان دید. در همین ارتباط، با شنیدن سخنان زنان طرفدار حکومت در دفاع از این طرح عمق فاجعه چند برابر می گردد. لاله افخاری، یکی از زنان نماینده همسو با دولت احمدی نژاد اعلام می کند که: “جدا سازی در اماکن عمومی از جمله ادارات، پارک، سینما، قطار، آسانسور، دانشگاه و سایر اماکن برای صیانت از زنان قابل اجرا است. جدا سازی جزو سیاستهای فرهنگی محمود احمدینژاد است که مهمترین رکن در راس مطالبات عمومی محسوب میشود”.
با تصویب راهاندازی دو دانشگاه دخترانه در تهران، طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان وارد مرحله تازهای می شود. قبلاَ نیز با طرح جداسازی جنسیتی در بیمارستانها از سوی وزیر بهداشت، گامهای اولیه در این راه، برداشته شده بود.
در واقع بسیاری از بحثهای مربوط به جداسازی زنان و مردان که در سالهای نخست انقلاب مطرح شد از زمان روی کار آمدن محمود احمدینژاد دوباره طرح می شود. تکذیبها و به نظر میرسد گفتههای ضد و نقیض مسئولان نیز بیشتر واکنشی به اعتراضهای گسترده به این طرحهاست. ناظران معتقدند اصولا با امکانات موجود تکجنسیتی کردن همهی دانشگاههای ایران ممکن نیست اما در عمل هر وقت جداسازی زنان و مردان ممکن بوده اجرا شده است. طرحهای بسیاری در این زمینه وجود داشته که به دلیل عملی نبودن یا مخالفت با آن کنار گذاشته شده است. یکی از این نمونهها دستور وزیر آموزش و پرورش برای کنار گذاشتن معلمان مرد از کلاسهای دختران دانش آموز در سال ۸۵ بود، که به علت کمبود معلم اجرایی نشد.
بالاخره جدا سازی جنسیتی در سال ۸۷ با وجود اعتراضات گسترده به این طرح از سوی برخی از مقام های دولتی مورد تاکید قرار گرفت و برخی از وزارت خانه ها از جمله وزارتخانه های بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و آموزش عالی از جمله پیشگامان به اجرا درآوردن این طرح شدند. تا جائیکه حتی طرح تفکیک کتاب های درسی دانش آموزان دختر و پسر از یکدیگر نیز در دستور کار قرار گرفت.
حجتالاسلام فضلعلی نماینده آیتالله خامنهای در دانشگاه خواجه نصیر، ۲۹ آبانماه ۸۸ از قول پیغمبر اسلام گفت «نگاه به جنس مخالف آن هم در ایام جوانی تیری از تیرهای شیطان است كه به خطا نمیرود.» او با استناد به این قول مخلوط بودن دانشگاهها را خطرناک و وضعیت دانشگاههای موجود را “افتضاح” توصیف کرده است. فضل علی افزود «ما حتی در دانشگاهها شاهد هستیم كه فرزندان خانوادههای مذهبی هم گرفتار دوستیهای نامناسب میشوند.» او میگوید «بالای ۹۰ درصد دخترها و پسرهای جوان چه مذهبی و چه غیر مذهبی در دانشگاهها با هم دوست هستند و این خطر جدی است.»
همزمان با این اظهارات حبیب محمدنژاد، معاون پژوهشی نهاد نمایندگی رهبر جمهوری اسلامی نیز به خبرگزاری ایلنا میگوید «زمانی که محرکهای جنسی در جوانان به حد اعلای خود رسیده است اختلاط آنها در دانشگاهها باعث افت تحصیلی دانشجویان شده است.» او معتقد است «باید به صورت پایلوت در یكی از دانشگاههای بزرگ و موفق ایران جداسازی جنسیتی صورت گیرد و یا یك دانشگاه تكجنسیتی شود تا اثرات آن بر میزان موفقیت تحصیلی دانشجویان مشخص شود.»
وزیر علوم ۱۸ اسفند ۸۸ در دیدار از دانشگاه حدیث میگوید” چنانچه قرار است دانشگاههای کشور به پیشرفت همه جانبه دست یابند باید فضای اسلامی در دانشگاهها برقرار شود.” او بدون تشریح جزییات بر “اسلامی کردن فضای دانشگاهها” تاکید کرد و گفت “منظور ما تک جنسیتی شدن دانشگاهها نیست.”
وزیر علوم میگوید “تا سخن از اسلامی شدن دانشگاهها میشود عدهای خاص فضاسازیهای منفی ایجاد کرده و سخن از بحث تک جنسیتی در دانشگاهها میکنند.” کامران دانشجو معتقد است “عدهای نمیخواهند جمهوری اسلامی به فرهنگ اهل بیت نزدیک شود چرا که در این صورت است که ما به عزت میرسیم.” وزیر علوم توضیح نمیدهد که چرا جمهوری اسلامی با گذشت سه دهه، و به رغم تعطیلی دانشگاهها و پاکسازیهای وسیع زیر عنوان “انقلاب فرهنگی”، همچنان موفق به اسلامی کردن فضای دانشگاهها نشده است.
به نوشته “دانشجو نیوز”، ماموران حراست دانشگاه جلوی حرکت سرویسها را گرفته و ضمن تهدید دانشجویان، از تجمع اعتراضی آنها نیز فیلمبرداری کرده اند. این گزارش افزوده که طرح تفکیک جنسیتی در سرویسهای رفت و آمد به دستور مستقیم فرهاد رهبر، ریاست دانشگاه تهران انجام شده است.
روزنامه “روزگار” نیز از جداسازی دختران و پسران در دانشگاههای علم و صنعت و صنعت نفت خبر داده و از زنانه مردانه شدن درهای ورودی، کلاسهای عمومی و اختصاصی و حتی آسانسورهای دانشگاه علم و صنعت نوشته است.
“روزگار” از جدا شدن سالنهای مطالعه دختران و پسران دانشگاه صنعت نفت، و تفکیک کتابخانهها، سالنهای غذاخوری و بوفههای سایر دانشگاهها نیز خبر داده است.
کامران دانشجو، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت محمود احمدینژاد در دیدار با اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، اسلامی کردن دانشگاهها را از مهمترین برنامههای وزارتخانه متبوع خود در سال ۹۰ اعلام می کند.
با جدی شدن طرح جداسازی جنسیتی در دانشگاهها خبر تاسیس دو دانشگاه دخترانه در تهران مورد توجه رسانهها قرار می گیرد.
شورای گسترش آموزش عالی، طرح راهاندازی دو دانشگاه دخترانه در تهران را تصویب می کند.
طبق این طرح، دانشگاه های رفاه و ابرار، مخصوص خانمها در گروههای علوم انسانی، علوم فنی و مهندسی تاسیس خواهند شد.
سپس معاون آموزشی وزارت علوم اعلام می کند که اگر از سوی دانشگاههای خصوصی و غیر دولتی، تقاضایی بر این مبنا ارائه شود آن را بررسی خواهیم کرد اما برخی از مسئولان وزارت علوم این خبر را تکذیب کرده است.
رضا عامری، مدیر کل دفتر نظارت و ارزیابی وزارت علوم، با بیان اینکه ایجاد موسسات آموزش عالی غیر دولتی مخصوص بانوان، در مناطقی که این تقاضا وجود دارد با نظر مثبت بررسی خواهد شد تصریح کرد «طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان بحثی بود که از قبل مطرح بوده اما آنچه اكنون در وزارت علوم دنبال میشود آن نیست كه برخی دانشگاهها به دخترانه و پسرانه تبدیل شوند» اما توضیح بیشتری درباره دو دانشگاه ویژه دختران نداد.
اگر چه مقامات وزارت علوم در دانشگاه ها در حال حاضر مشغول حذف و مهار تشکل های صنفی هستند اما مدت هاست که اخبار مربوط به نصب دوربین های مدار بسته در دانشگاه ها، جدایی درب ورود خروج دانشجویان زن و مرد و ممنوع شدن اردوهای مختلط دانشجویی توسط این وزارتخانه منتشر شده است. آن گونه که از سخنان رییس نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه ها بر می آید طرح تفکیک جنسیتی تا چندی دیگر در دانشگاه ها نیز به اجرا گذاشته خواهد شد.
محمد محمدیان در تازه ترین سخنان خود اعلام کرده که “دانشگاهها به سالن مد تبدیل شدهاند”. او در اجلاس شورای مركزی دانشگاه آزاد اسلامی، میگوید: “وضعیت اخلاقی چهره دانشگاهها را مكدر نشان میدهد”. محمدیان خطاب به روسای دانشگاه ها اظهار داشت: “رییس دانشگاه مسؤولیت همه بخشها را بر عهده دارد. رییس دانشگاه تنها مسؤول آموزش و پژوهش دانشگاه نیست بلكه مسؤول دین و فكر دانشجویان نیز است”.
از جداساری فهرستها تا دیوار کشی
با وجود تمام تکذیبها و گفتارهای متناقض از سوی مسئولان وزارت علوم و دولتی درباره وجود یا عدم وجود چنین طرحی، خبرهای داخلی از دانشگاه شهید بهشتی مبنی بر تفکیک لیستهای جضور و غیاب دانشجویان برای حضور در کلاسهای دخترانه یا پسرانه حاکی از اجرای این طرح قبل از تصویب آن است.
از سوی دیگر، سال گذشته در برخی از دانشگاهها از جمله دانشکده علوم اقتصادی با نصب پرده برزنتی در حیاط دانشگاه، اقدام به جداسازی دختران و پسران از یکدیگر کرده بودند که به علت مخالفت و اعتراضات گسترده دانشجویان مجبور به عقبنشینی شدند.
اما با آغاز سال تحصیلی جدید، خبرهای داخلی از این دانشگاه حاکی از آن است که با ساختن دیوار در محوطه دانشکده اقدام شکست خورده سال گذشته، قبل از تثبیت کلاسها اجرا شده است.
مجلس خبرگان همچنین خواستار اجرای طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها شد و حتی در بیانیه پایانی دهمین اجلاس رسمی مجلس خبرگان آمد که اجرای این طرح موجب حفظ حرمت و صیانت بیشتر نسل جوان می شود.
با این حال طرح تفکیک جنسیتی در بعضی از دانشگاه ها به اجرا درآمد.
رییس دانشگاه شریف پیش از شروع سال تحصیلی جدید از تفکیک کلاس های ورودی های جدید این دانشگاه خبر داد. علیرضا رهایی، رییس دانشگاه صنعتی امیر کبیر با بیان اینکه اجرای طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها در شرایط کنونی امکانپذیر نیست، این طرح را در دانشگاه تحت نظارتش اجرا نکرد.
اما دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه آزاد از دانشگاه هایی بودند که طرح تفکیک جنسیتی در انها اجرا شد. پیشتر چند استاد دانشگاه علم و صنعت با نوشتن نامه ای به رییس مجلس شورای اسلامی نسبت به محدودیت ظرفیت پذیرش دختران در رشته های کارشناسی و کارشناسی ارشد این دانشگاه اعتراض کرده بودند. در فهرست رشته ها و ظرفیت پذیرش آنها در این دانشگاه در نیم سال نخست ۱۳۹۰ در رشته های کارشناسی مانند مهندسی برق، صنایع، شیمی، عمران، معماری و مکانیک ظرفیت درنظر گرفته شده برای دختران به مراتب از پسران کمتر است. یکی از دانشجویان این دانشگاه با مصاحبه با رادیو فردا می گوید:”مشخصا در دانشگاه علم و صنعت بیشتر از هر دانشگاه دیگری، اتفاقات افتاد، مثل ماجرای تفکیک جنسیتی که در دانشگاه ما به شکل تک جنسیتی شدن بروز پیدا کرد. در مقطع کارشناسی ارشد کاملا تک جنسیتی و پسرانه شده . ماحصل این مسئله هم این شده است که در کنکور امسال، ۵۰۰ نفر اول کنکور، دانشگاه علم و صنعت را انتخاب نکرده اند”.
چندی پیش مرتضی آقاتهرانی، نماینده اصولگرای تهران در مجلس ضمن ابراز نگرانی از اختلاط جنسیتی در دانشگاهها و اشاره به بروز معضل و مشکلات بسیار در این محیطها به “تجربه موفق دانشگاههای الزهرا و امام صادق” اشاره کرده و گفته بود: «ما به کلی در رابطه با اختلاط جنسیتی نه فقط در دانشگاهها بلکه در محیطهای دیگر نیز انتقاد داریم. چه اشکالی دارد که دخترها و پسرها در محیطهای مختلفی فعالیت کنند؟».
طرح تفکیک جنسیتی فقط به مدارس و دانشگاهها تعلق نداشت؛ مرضیه وحیددستجردی اولین وزیر زن پس از انقلاب اسلامی با پیشنهاد طرح تفکیک جنسیتی بیمارستانها، سیاست دولت نهم و دهم را آشکارتر کرد.
وزیر بهداشت دولت دهم، که چنین طرحی را “تبعیض مثبت” خوانده بود ضمن تاکید بر لزوم اجرای این طرح، عملی شدن چنین تبعیضی را به نفع زنان و مردان دانست.
جداسازی بیمارستانها برای زنان و مردان، دیوارکشی در حیاط دانشگاهها، جداسازی فهرست حضور و غیاب، اختصاص کتابهای آموزشی به دختران و پسران به طور جداگانه، ورودیهای مختلف برای بانوان و آقایان در دانشگاهها، اختصاص اتاقهای مخصوص برای خانمها و آقایان در ادارهجات همه از دید تحلیلگران حاکی از سیاست های گام به گام دولت در عملی کردن طرح جداسازی جنیسیتی به صورت فراگیر است.
تفکیک جنسیتی در ادارات
خبرگزاری آفتاب از ابلاغ بخشنامه تفکیک زن و مرد در سازمان تامین اجتماعی خبر داد. به نوشته این خبرگزاری نزدیک به مجمع تشخیص مصلحت نظام، اکبر عباسی ملکی، معاون اداری و مالی سازمان تامین اجتماعی در نامهای به مدیران این سازمان دستور داده هر چه سریعتر نسبت به “جابهجایی و جداسازی اتاقهای مختلط” این سازمان “به منظور حفظ شئونات اسلامی” اقدام کنند. آفتاب شماره این بخشنامه و تاریخ صدور آن را نیز که پانزده آبان ماه بود ذکر نمود.
اما وزارت ارشاد از جمله اولین بخش های دولت احمدی نژاد بود که طرح هایی برای تفکیک جنسیتی کارمندان به اجرا گذاشت. محمد حسین صفار هرندی در روزهای آغازین وزارتش از جمله با صدور بخشنامه ای حضور زنان را بعد از ساعت ۱۸ در کلیه ادارات و زیرمجموعه های این وزارتخانه ممنوع کرد. اگر چه واکنش تند رسانه ها و افکار عمومی باعث شد وزیر ارشاد اعلام کند این بخشنامه به خاطر رعایت حال کارمندان زن این وزارتخانه صادر شده اما مدتی بعد در یک مصاحبه مطبوعاتی از بخشنامه خود دفاع کرد و از احتمال وجود مفسده در ساعات غیر اداری بر اثر حضور زنان نیز سخن به میان آورد.
امام جمعه اصفهان نیز اوایل تابستان گذشته خواستار اجباری شدن چادر در ادارات این استان و تفکیک کارمندان زن و مرد از یکدیگر شد.
طرح جداسازی جنسیتی در ادارات یزد
استاندار جمهوری اسلامی در یزد بر اجرای طرح عفاف و حجاب برای محدود کردن زندگی برمردم تاكید كرد و گفت: این طرح ابتدا باید در ادارات استان اجرا شود و زنان كارمند از مردان جدا شوند كه این كار در استانداری یزد آغاز شده است. خبرگزاری حکومتی ایلنا در این رابطه می نویسد: محمدرضا فلاحزاده با بیان اینكه این طرح در شورای فرهنگ عمومی این استان تصویب شده گفت: قرار است در گام اول از ادارات دولتی شروع كنیم پس از آن در سایر ارگانهای غیر دولتی نیز طرح اجرا میشود.
وی كه در جلسه شورای اداری استان یزد سخن میگفت، تاكید كرد: این فرصت دو ماهه به ادارات از الان داده میشود تا نسبت به جداسازی خانمها و آقایان كارمند خود اقدام کنند.
استاندار یزد تاكید كرد: پس از این فرصت دو ماهه معاون سیاسی امنیتی، مدیركل سیاسی، مدیركل اجتماعی و بازرسی استانداری از ادارات بازرسی خواهند داشت تا نسبت به اجرای آن بررسی نظارت داشته باشند.
او خاطرنشان كرد: این طرح در مرحله بعدی شامل سایر ارگانهای غیر دولتی هم میشود اما مصوب شده است كه در گام اول در ادارات دولتی این كار را انجام دهیم.
او با بیان این راهكار كه میتوان خانمها و آقایان را به راحتی در اتاقهای جداگانه تفكیك كرد گفت: الان در استانداری این كار در اكثریت بخشها به جز یكی دو جا انجام شده كه این یكی دو جا را هم به زودی این طرح اجرا میشود.
وی در توضیح پیرامون ضرورت اجرای این طرح گفت: حجاب و عفاف كه مخصوص همسران پیامبر و ائمه نیست زهرا و زینب و امكلثوم و همسر امام و رهبر انقلاب و مراجع تقلید كه اشتباه نمییكنند پس ما اشتباه مییكنیم.
وی افزود: خیلیها از ما انتقاد دارند ما هم هر كار كه میكنیم وحی منزل و سنت نیست اشكالات را به ما میگویند و تا آنجا كه مقدورات اجازه می دهد اصلاح میكنیم.
وی همچنین خطاب به مدیران دولتی خواست تا همكاران خود را از مجموعه افراد متدین، متخصص و دلسوز انتخاب كنند. او تاكید كرد: در انتخاب همكاران و مدیران زیر مجموعه خود و همچنین نیروهایی كه جدید وارد میكنید دقت كنید. اینها مدیران آینده كسانییاند كه در آینده وزیر، مدیركل، و معاون خواهند شد.
تفکیک جنسیتی در بیمارستان ها
مریض زن نباید به دست نامحرم مداوا شود
پس از جداکردن زنان و مردان در اتوبوس، تاکسی، مدرسه و راه اندازی پارک ویژه زنان و تاکسی ویژه زنان، اینک نوبت به گسترش جداسازی جنسیتی به همه عرصه ها و از جمله جداسازی در بخش درمان رسیده و مقامات دولتی می گویند “در سرزمین اسلامی نباید یك مریض زن به دست نامحرم مداوا شود”.
در همین راستا وزیر بهداشت و تعدادی از معاونان محمود احمدی نژاد در بیمارستان مهدیه تهران گرد هم می آیند تا اولین بیمارستان به کلی زنانه را افتتاح کنند.
این بیمارستان جدیدا ساخته نشده، اما دولت با تخصیص یک میلیارد تومان و اعمال تغییراتی در بیمارستان مهدیه آن را به بیمارستان زنانه تبدیل کرده که همه گونه بیماری را می پذیرد اما بیماران تنها باید زن باشند. کادر درمانی این بیمارستان نیز به گفته مقامات وزارت بهداشت قرار است همه زن باشند تا از این پس پزشکان زن محرم بیماران زن باشند.
زهره طبیب زاده نوری معاون محمود احمدی نژاد در امور زنان به خبرگزاری فارس خبر افتتاح این بیمارستان را می دهد و آن را از آثار انقلاب اسلامی، و “طلیعه حکومت اسلامی در کشورهای مجاور” و منطقه ارزیابی می کند. وی می گوید: “در جمهوری اسلامی ایران كه پرچمدار حركت سازمان یافته توأم با عفاف زنان در جامعه است بیمارستان زنان نداشتیم و زنان بسیاری از بیمارهای را كه داشتند نمیتوانستند پیش پزشكان مرد بیان كنند ولی الآن به راحتی میتوانند به پزشكان متخصص زن مراجعه كنند”. وی تاکید کرد “در سرزمین اسلامی نباید یك مریض زن به دست نامحرم مداوا شود”.
رئیس مركز مشاركت زنان ریاست جمهوری در روز افتتاح این بیمارستان “ویژه زنان” علاوه بر دفاع از جداسازی زنان و مردان در بخش های مختلف کشور اعلام می کند که : “تبعیض جنسیتی در مشاغل خاص زنان باید اعمال شود و دولت و حاكمیت موظف است زمینه آموزش این مشاغل را تا سطوح فوق تخصصی برایی زنان فراهم كند”.
وی مشاغل زنان را به سه دسته تقسیم می کند و “خدمات بهداشتی- درمانی به زنان و به طور كلی تمام خدمات حرفه ای و تخصصی به زنان تا سطح پیشگیری كه در اولویت است، فعالیت در مطبوعات و رسانهها در حوزه زنان، فعالیتهای امدادی و خیریه مانند داوطلبان هلال احمر، حوزه انتظامی، ورزش چه ورزش جمعی چه همگانی” را مشاغلی می داند که حضور زنان در آن بلامانع است و “دولت باید زمینه آموزش و ارائه خدمت زنان را در این عرصه ها كه برای زنان واجب كفایی است فراهم كند”.
دسته دوم، مشاغلی که که معاون محمود احمدی نژاد از آنها به عنوان “فعالیت هایی كه برای زنان سخت و زیان آور است و با خلقت زن منافات دارد” نام می برد، شامل شغل های می شود چون “كار در سیستم های نظامی و ارتش، معادن، كار در زیر دریاها مانند جوش دادن دكلهای برق فشار قوی، كار در كارخانه مواد شیمیایی، كار در كشتی و دریا، مسافرتهای طولانی و حمل و نقل بین جادهای”. طبیب زاده نوری چنین مشاغلی را برای زنان مکروه دانسته و می گوید “زنان با كمال میل این فرصتهای شغلی را در اختیار آقایان قرار میدهند و با توجه به خلقت انسان كار زنان در این گروه مشاغل مكروه است”.
همزمان روزنامه خراسان از مصوبه هیات وزیران درباره لزوم جداسازی بیمارستان های زنان و مردان خبر داده وبه نقل از مشاور معاون سلامت وزیر بهداشت می نویسد: “طرح ایجاد بیمارستان اختصاصی بانوان قبل از تصویب هیئت وزیران نیز در دست بررسی وزارت بهداشت قرار داشته است.” جهانگیری می گوید که ایجاد بیمارستان اختصاصی زنان در تهران كه اخیرا به تصویب هیئت دولت رسیده پس از طی مراحل كارشناسی در وزارت بهداشت، عملیاتی می شود. مدیركل صدور مجوز بیمارستان های وزارت بهداشت، همچنین می گوید: “ایجاد بیمارستان اختصاصی زنان در حال حاضر در وزارت بهداشت در حال طی مراحل كارشناسی در زمینه تعداد تخت، خدماتی كه در این بیمارستان باید به بیماران زن ارائه شود و نیروی انسانی است وبه محض نهایی شدن و اختصاص بودجه وارد فاز عملیاتی می شود”.
به گفته جهانگیری”در این طرح به هیچ وجه احداث و ساخت بیمارستان جدید در دستور كار نیست بلكه یكی از بیمارستان های تحت پوشش یكی از دانشگاه ها به زنان اختصاص خواهد یافت”. او بیمارستان اختصاصی زنان در تهران را دومین بیمارستان از این نوع برشمرده و اعلام می کند که “فاز عملیاتی ایجاد اولین بیمارستان اختصاصی زنان در شیراز درحال اجراست و مجوز تاسیس درمانگاهی خاص بانوان نیز در یكی از شهرستان ها صادر شده است”.
عوض حیدرپور، مخبر كمیسیون بهداشت و درمان نیز طرح راه اندازی بیمارستان ها و درمانگاه های مخصوص زنان در کشور را تایید کرده و می گوید “ایجاد بیمارستان اختصاصی زنان یكی از اقدامات موثر و از درخواست های پزشكان زن و بیماران است كه هیئت وزیران اقدام به تصویب آن كرده، چنانكه دربسیاری از كشورهای اسلامی مثل عربستان سعودی زنان دارای بیمارستان اختصاصی هستند و حتی در مكه و مدینه بیمارستان زنان در تمام بیماری ها از بیمارستان مردان جداست”. به گفته مخبر کمیسیون بهداشت مجلس “از ابتدای انقلاب تاكنون چندین بار طرح ها و اقداماتی برای ایجاد بیمارستان اختصاصی زنان آغاز شده اما به دلیل كمبود پزشكان متخصص زن و كمبود نیروی انسانی در رشته های مختلف پزشكی و پیراپزشكی محقق نشد وحتی جداسازی بخش های زنان و مردان در بیمارستان ها به طور كامل صورت نگرفت”. این عضو مجلس تاکید می کند که “ایجاد این گونه بیمارستان ها نباید خاص تهران باشد و در این زمینه باید ملی نگری شود به طوری كه تمامی استان ها و شهرستان ها بتوانند از این امتیاز بهره مند شوند”. آن گونه که از سخنان حیدرپور بر می آید، از نظر مقامات دولتی راه اندازی بیمارستان های خاص زنان در شهرهای مذهبی مثل مشهد و قم ضروری تر است. در این طرح علاوه بر تفکیک بیماران زن، تنها پزشکان و پرسنل زن مجاز به فعالیت در بیمارستان های خاص زنان خواهند بود.
مقامات وزارت بهداشت البته گفته اند شاید نتوانند به خاطر کمبود نیرو و بودجه در مدت کوتاهی در همه شهرها بیمارستان و درمانگاه مخصوص زنان ایجاد کنند، اما در این کار مصمم هستند. آنها تاکید کرده اند برای تسریع در انجام این طرح تصمیم گرفته اند به جای ساخت بیمارستان از تغییر کاربری یکی از بیمارستان ها در این مناطق استفاده کنند و با تغییراتی آنها را به بیمارستان های خاص زنان تبدیل کنند.
تفکیک جنسیتی در مدارس
اگر چه تفکیک جنسیتی دانش آموزان از نخستین سال های پس از انقلاب به اجرا در آمد و کلیه مدارس و حتا مدارس ابتدایی را شامل شد، اما تفکیک جنسیتی معلمان و دبیران در آن سال ها به دلیل کمبود کادر آموزشی تنها به حذف معلمان و دبیران زن از مدارس پسرانه منجر شد. از شهریورماه گذشته اما مسئولان آموزش و پرورش اعلام کردند با آغاز سال تحصیلی “طرح حذف دبیران مرد از مدارس دخترانه” را نیز به اجرا می گذارند. قائم مقام وزیر آموزش و پرورش نخستین کسی بود كه در جریان برگزاری جشنواره سپاس این خبر را تایید و از حذف دبیران مرد از مدارس دخترانه دفاع کرد.
حسین هراتی، درباره جزییات این جداسازی می گوید: “با تدابیر اتخاذ شده، دبیران مرد در سال تحصیلی جدید، مجوز تدریس در دبیرستانها و مراكز پیش دانشگاهی دخترانه را نخواهند داشت و دبیران زن جایگزین مرد در دبیرستانهای دخترانه و مراكز پیش دانشگاهی میشوند و فقط در صورتی كه امكان تامین دبیر زن به جای دبیر مرد میسر نباشد ناگزیر از دبیر مرد استفاده خواهد شد”. او “هدف از اجرایی این طرح را سهولت برقراری ارتباط دانش آموزان با دبیران” عنوان کرد. اجرای این طرح اعتراض گروهی از اولیای دانش آموزان در بعضی شهرها و انتقاد برخی از نمایندگان مجلس را در پی داشت. به گفته هاجر تحریری نیک صفت، یکی از نمایندگان معترض به طرح حذف دبیران مرد از مدارس دخترانه “برای خانوادهها، زن بودن و یا مرد بودن مهم نیست و نباید در این خصوص تصمیم عجولانهیی اتخاذ كرد”. مسئولان آموزش و پرورش اما برای اسلامی کردن مدارس آن قدر عجله دارند که به عواقب آموزشی، اجتماعی و روانی چنین طرح هایی فکر نمی کنند.
تکه ای از نامه یک دانشجو – مرداد ۱۳۹۰
بسیار دور از هم قد کشیدهایم . هر یک بر فراز صخرهای بلند و درهای عمیق؛ میانمان که با هیچ خاکستری پر نخواهد شد. جدایمان کردند؛
از روز اول مهر. با پوششهای متفاوت. مانتو و مقنعه و چادر تیره بر من پوشاندند و تو را با لباس فرم و کلهای تراشیده به ساختمانی دیگر فرستادند. من را به مدرسهی دخترانه و تو را پسرانه . دانشگاه هم که رفتیم جدایمان کردند. با ردیفهای دور از هم .
نیمکتهای خانمها و آقایان. با درها و راهروها و ورودیها و خروجیهای خواهران و برادران .
جدایمان کردند و ما بسیار دور از هم قد کشیدیم . در اتوبوس با میلهها و در حرم و امامزاده با نردهها و در دریا و ساحل با پارچههای برزنتی. ..
آنقدر دور و غریب از هم بزرگ شدیم تا تو شدی راز درک ناشدنیای برای من؛ و من شدم عقدهی جنسی سرکوب شدهای برای تو. تا هر جا که دیگر نتوانستند جدایمان کنند، در تاکسی و خیابان، از زور نادانی و بیماری و عقدههای جنسی، من در پی یک نگاه و توجه و متلک از تو باشم … و تو خود را به من بمالی و برهنگی ساق پایم حالی به حالیات کند و نگاه حریصات مانتو ام را بدرد .
جدا و بسیار دور از هم قد کشیدیم انقدر که تا پایین تنه هایمان معذب مان کرد خیال کردیم عاشق شدهایم و چون عاشق هستیم باید ازدواج کنیم و بعد هم با هزاران عقدهی بیدار و خفته به زیر یک سقف رفتیم .
بسیار دور از هم قد کشیدیم. انقدر که دیگر نگاهمان نیز یکدیگر را خوب و درست ندید و نگاههای انسانی جای خود را به نگاه جنسیتی دادند درهمه جا. در محل کار، در محافل فرهنگی و علمی و حتی جلسات سیاسی . و من باید تقاص همهی این فاصله ها را بپردازم . تقاص دوری از تو و بر صخرهای دیگر قدکشیدن را . تقاص تو را ندیدن و نشناختن را .
باید که تنم بلرزد وقتی هوا تاریک میشود و من تنها در خیابانم؛ وقتی دنبال کار میگردم؛ وقتی تاکسی سوار می شوم .
اینجا یک مستراح عمومی است به وسعت یک کشور. بهتان بر نخورد… آخر سالیان سال است که در همه جای دنیا، فقط مستراحها را زنانه و مردانه کردهاند