اولین مرکز ترک اعتیاد زنان

پنج‌شنبه ۱۱ آذر ۱٣٨۹ – ۲ دسامبر ۲۰۱۰
http://www.khanehkhorshid.ir
منبع: ایلنا
«خانه خورشيد» تنها اميد ده‌ها زني‌ست كه بارها خودكشي ناموفق داشته‌اند، شب‌ها در پارك‌هاي سطح شهر سر مي‌كنند، در معرض انواع و اقسامي از
وحشتناك‌ترين آزارهاي جنسي قرار دارند، زناني كه بارها زندان رفته‌اند و خانه اول و آخر خود را «خانه خورشيد» مي‌دانند…! اكثر زنان اين مركز، شناسنامه ندارند؛ ازدواج مادران معتاد در جايي ثبت نشده؛ و شوهرانشان آن‌ها را با چند كودك قدونيم رها كرده‌ا

مادران و كودكان به جا مانده از روابط صيغه‌اي و موقت، بدون داشتن شناسنامه دست ياري دراز كرده‌اند..! «خانه خورشيد» مركزگذري ترك اعتياد
زنان، جايي كه صد زن معتاد را با متادون سرپا نگه مي‌دارد، چارچوب اين خانه به روي زنان معتاد باز است… اما اين خانه قانون و مقررات دارد… مقرراتي كه با چاشني محبت همراه است…
«متادون» شربتي كه 100 زن معتاد مثل يك داروي روزانه به آن نياز دارند و اصلي‌ترين بهانه‌ي ورودشان به خانه خورشيد، نوشيدن اين شربت است. خوردن شربت متادون قانون دارد… جرئه جرئه‌ي آن بايد با نظارت پزشك مصرف شود. آخرممكن است زني با خودداري از مصرف شربت، آنرا بفروشد و مواد تهيه كند و يا به جاي خوردن آن، باز به سمت مواد مخدر برود…! سوزن و سرنگ، نواربهداشتي، كاندوم، لباس زير، يك ليوان چاي
داغ و يك وعده غذاي گرم هم به زنان‌ مي‌دهند… لباس‌ گرم براي زنان از نان شب هم واجب‌تر است…!
تشويق و ترغيب زنان براي استفاده از قرص‌هاي ضد بارداري يكي از ضرورياتي‌ست كه مسئولان خانه‌ي خورشيد به آن تاكيد مي‌كنند…! بسياري از زنان تمايل دارند كه از طريق عمل جراحي و بستن لوله‌هاي رحمي ، ديگر بچه‌دار نشوند اما يكي از اصول اين جراحي، موافقت كتبي و امضاي همسرانشان است، درحاليكه همسران،اين زنان را با چند كودك قدونيم قد رها كرده و مفقود شده‌اند…! با اين كه تلاش زن بي‌نتيجه مي‌ماند،
اما نمي‌تواند به روابط صيغه‌اي و موقت تن ندهد…!
مادر است يا حداقل پسرش او را «مامان» صدا مي‌زند… اغلب وقتي با اين كلمه مواجه مي‌شود، دلش مي‌خواهد سيلي محكمي نثار پسرش كند تا ديگر مادر بودنش را به رخش نكشد! «مرضيه» مادر 38 ساله ته جيب‌هاي مانتوي كثيف و سوخته‌اش حتي پولي براي خريد يك جوراب بچه‌گانه ندارد… انگشتان پاي پسرش يكجا از دمپايي‌هايش بيرون زده و از سرماي اولين باران پاييزي سياه وكبود شده…!
مرضيه مي‌گويد:“ پولي بابت خريد شيشه و مواد مخدر نمي‌دهم؛ 10 بسته شيشه مي‌فروشم و صاحب كارم يك بسته مواد مخدر بابت دستمزدم مي‌دهد… اكثر دوستانم همين طور مواد مي‌فروشند؛ در واقع ما را به اسم «ساقي مواد مخدر» مي‌شناسند!”
مرضيه سيگارش را روشن مي‌كند و بعد از اينكه آب بيني‌اش را با صداي بلند تمام و كمال بالا مي‌كشد به مدير مركز «خانه خورشيد» آهسته مي‌گويد:
پاهام زخم شدن، لباس زير داريد…؟!
سحريكي از زنان سرزمين خورشيد است… با دستپاچگي وارد اتاق مدير مركز مي‌شود و مي‌گويد: پدرم باز مي‌خواهد صحبت كند… اجازه مي‌دهيد؟
پدرسحر هم معتاد است، وقتي وارد اتاق مي‌شود سر به زير مي‌گويد: «سحر در خانه لب به غذا نمي‌زند، حرف نمي‌زند… بچه‌م ساده‌ست، نذاريد با
زنان ديگر مراوده كند…!»مدير مركز خانه خورشيد به پدر سحر مي‌گويد: «سحر اين جا هم غذا مي‌خورد و هم با ديگران رابطه دارد؛ خودتان بگوييد كه در خانه چه بر سر سحر مي‌آيد…» پدر سحر سرش را به زير مي‌اندازد و با مكث مي‌گويد:چيزي نشده… چيزي نشده…
مدير مركز در برابر كنجكاوي‌هاي خبرنگار ايلنا در مورد اين موضوع با نارحتي مي‌گويد: دخترش را شب‌ها در اختيار ديگران مي‌گذارد تا پول موادش را تامين كند…! اما سحر كه مشغول قلاب‌بافي و بافتن ليف بود روايت ديگري از يك اتفاق تعريف كرد: «يك سال با بابام ترياك مي‌كشيدم، با پاي خودم اومدم خانه خورشيد از خونه بدم مي‌ياد، دلم نمي‌خواد خانه باشم… نا مادري‌ام چشم ديدنم و نداره…هم ازش بد
مي‌ياد و هم ازش مي‌ترسم… از مادر خودم بي‌خبرم…!»
سحر در مورد نگراني پدرش و اتفاقات شب‌هاي اخير مي‌گويد: «چند روز پيش يك ماشين من و پدرم و سوار كرد… راننده جوان از پدرم خواست تا يك سيگار بخرد و وقتي پدرم از ماشين پياده شد با سرعت حركت كرد، من و به خونه‌ي يكي از دوستانش برد و به من تجاوز كرد… حتي يك تومان هم كف دستم نگذاشت…!»
سحر عرق پيشاني‌اش را پاك مي‌كند و به يك زن ديگر كه توانايي حركت ندارد خيره مي‌شود و ادامه مي‌دهد: يك بار ازدواج كردم اما زمان ازدواج از معتادبودنم حرفي نزدم در خانه بهانه‌گير بودم و بي‌جهت دعوا مي‌كردم… همسرم شك كرد و فهميد كه اعتياد دارم…! منو مثل يك سگ از خونه بيرون كرد و طلاقم داد!»
مركز كاهش آسيب اعتياد زنان خدمات روانشناسي و مدد كاري هم به زنان ارايه مي‌دهد؛ آموزش افراد داراي رفتارهاي پرخطر در رابطه با تزريق ايمن، رفتار جنسي سالم، نحوه استفاده از كاندوم و راه‌هاي پيشگيري از ابتلا به ايدز و هپاتيت را در دستور كار دارد همچنين انجام رايگان مشاوره‌هاي مددكاري و روان‌شناسي، تست داوطلبانه (VCT) مددجويان در ارتباط با ويروس HIV و بيماري هپاتيت و واكسيناسيون عليه بيماري‌هاي
واگيردار از ديگر اقداماتي است كه در خانه خورشيد ارايه‌ مي‌شود.
مرضيه 29 ساله كه ساير زنان مركز گاهي او را «خوشگل خانم» صدا مي‌زنند، دو شب گذشته يك خودكشي ناموفق داشته…. جاي زخم طناب روي گردن از گوشه روسري‌اش پيداست…!
خودش مي‌گويد كه با كمربند مانتو خودش را آويزان كرده اما بند مانتو پاره شده و به قول خودش هنوز به مرگش در زندگي ادامه مي‌دهد…! مرضيه يك بار از شوهرش كه مي‌گويد “همه‌ي زندگي‌اش” بوده طلاق گرفته… از روز بعد از طلاق روزگارش سياه شده و بارها خودكشي كرده…
او از اينكه خودكشي‌هايش جواب نمي‌دهد گلايه‌ مي‌كند؛ با اينكه رمقي براي حرف زدن ندارد مي‌گويد: «يك روز نزديك 2 ساعت اطراف يك پل عابر پياده كشيك دادم تا ببينم موقعيت براي خودكشي مساعد است يا نه؛ وقتي آويزان شدم، فقط يك لحظه فرصت مي‌خواستم تا خودم را پرت كنم اما يك باره ده دست از پشت كمرم را گرفتن…! نفرين به آدم هايي كه بي موقع سر مي‌رسند.»؛ «قبلا كه بچه بودم فكر مي‌كردم قرص‌هاي بزرگ‌تر
آدم و راحت‌تر مي‌كشن اما الان ديگر كاملا مي‌دونم كه كدام قرص‌ها زودتر و راحت‌تر آدم و خلاص مي‌كنند…!»
حوالي ظهر كه مي‌شود 2 نفر كه خودشان هم مصرف‌كننده شربت متادون هستند به مركز مي‌آيند و كيسه‌هاي خالي خود را از سوزن و سرنگ، كاندوم و وسايل بهداشتي، ديگر پر مي‌كنند و به سراغ ساير پاتوق‌ها و محل تجمع معتادان مي‌روند تا شايد بتوانند با دادن وسايل بهداشتي به آنها، زنان و مردان معتاد و درمعرض خطر ديگر را براي حضور در اين مركز و استفاده از شربت متادون تشويق كنند.
خانه خورشيد يا همان مركز كاهش آسيب اعتياد، بهترين وسيله براي دسترسي به بيماران دور از دسترس هستند و از اين‌رو كليدي‌ترين وسيله براي كنترل بيماري‌هاي عفوني مانند ايدز و هپاتيت به شمار مي‌آيند… شناسايي مكان‌هاي تجمع زنان كارتن خواب و برقراري ارتباط با آنها از اولويت‌هاي اصلي اين مركز است.
خانه خورشيد اگرچه از سوي سازمان بهزيستي مجوز قانوني دارد اما با اين وجود همچنان در فقر بودجه‌اي به سر مي‌برد.



اعلامیه کمپاین %50 زنان افغانستان

تاريخ 9 عقرب 1389 (31 اكتوبر 2010)

ما همواره به صلح اندیشیده‌ایم
پایان بخشیدن به جنگ‌ها و پی ریزی صلح پایدار‌ مستلزم مذاکره میان افراد عادل در یک روند شفاف و معتبر مردمی در افغانستان می‌باشد که باید با توجه دايم و مرکزی به حقوق و مشارکت زنان در تمام تصمیم گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های بزرگ صورت بگیرد. این امر جوهر و شالوده‌ي مشترک مطالبات گروه‌های مختلف زنان و مردان آگاه در این برهه از زمان است. ما زنان به این باوریم که تحقق بسترهاي مناسب براي صلح پایدار در گرو مشارکت همه ‌جانبه تمامی شهروندان کشور است و نیک می‌دانیم که بدون ریشه یابی دلایل تخاصم و جنگ نمی‌توان به این مهم (صلح) دست یافت. بر همه‌گان نیز آشکار است که مشارکت مساوی و کیفی زنان در مذاکرات صلح به عنوان داد خواه، میانجی و گفتگو کننده پیش شرط تحقق صلح، دستیابی به جامعه‌ای سالم انسانی، متوازن و عاری از خشونت، فقر و بی‌عدالتی است.

زنان و فعالان کمپاین 50% که از زمان انتخابات ریاست جمهوری در سال 2009 آغاز به کار کرده‌اند، در آستانه‌ی برگزاری جرگه مشورتی صلح که در تابستان 1389برگزار شد، از دولت افغانستان، اشتراک کنند‌گان اين جرگه، حامیان بین المللی دولت افغانستان و فعالان مدنی خواهان مطالبات اساسی و بر حق خود در زمینه‌ی مذاکره با طالبان شدند.

در جرگه مشورتی صلح، زنان با سعی و تلاش همه جانبه توانستند به‌حیث منشی‌ها در کمیته‌ها راه یابند و طرح‌های جامع در قبال مسایل کشوری و حقوق بشری ابراز دارند. اما در قطعنامه‌ي نهایی، طرح‌‌های آنان کمتر مورد توجه قرار گرفت.

شورای عالی صلح از ماه میزان سال جاری آغاز به‌کار نموده و متشکل از نماینده‌گان انتصابی گروه‌های جهادی و طالبان می‌باشد. تشکیل و ترکیب این نهاد موازی در زماني‌‌که ما دارای پارلمان منتخب با رای مردم هستیم همه‌گان را شگفت زده کرده است. بر پایه قانون اساسی، کشور ما دارای نهاد‌های لازم و کافی که می‌توانند متضمن رای و مطالبات اکثریت جامعه باشند، است.
شورای صلح در روز‌های آغازین فعالیت خود اظهاراتی را عمومی ساخته است که باعث نگرانی مردم و تردید زنان در حس مسوولیت شورا و تعهد به قانون اساسی و رای مردم گردیده است.

بار دیگر خود را مکلف می‌دانیم که به خاطر حفظ دست‌آورد‌های این دهه و در مقام دفاع از حقوق و منافع مردم جنگ دیده و رنج كشيده صدای مردم را رسا برسانيم و مسايل و مطالبات زیر را مطرح بسازیم:

در ترکیب این شورا در غیاب منتخبین و نمایندگان امین مردم ؛ بیشتر افرادی‌‌ که خود باعث جنگ‌، ناامنی و نقض حقوق بشر در کشور ما بوده‌اند، قرار گرفته‌اند و نمی‌توانند نقش میانجی را در حل منازعات ایفا نمایند.
جای شخصیت‌های مستقل و مدافع حقوق مدنی و نمایندگان شایسته‌ي مردم به‌طور چشم‌گیری در این شورا کم‌رنگ و نمادين است.
بر طبق قانون اساسی کشور ابتکاراتی از نوع شورای صلح تنها می‌تواند نقش مشورتی را ایفا کند و نمی‌تواند به عنوان یک نهاد موازی با پارلمان کشور عمل کند.
در اولین بحث‌های این شورا مسأله‌ی امتیاز‌دهی سیاسی، اقتصادی و «هر آنچه طالبان بخواهند» مطرح شده است. زنان و مردان وطندوست افغانستان خواهان روشن شدن محتوای این «هر آنچه » ‌اند. آنان خواهان تطبیق عدالت‌اند و عدم شفافیت این روند و امتیاز دهی بدون مذاکره مستقیم با مردم را به شدت تقبیح می‌نمایند.
آبروی از دست رفته‌ی افغانستان را در سطح بین المللی زنان این کشور با مشارکت سیاسی پر رنگ خود احیا کردند. قوای سه گانه‌ي کشور وظیفه دارند که ضامن حقوق و دستآورد‌های زنان باشند و آن‌را مورد معامله قرار ندهند.

آدرس‌‌های تماس با کمپاین 50%
campaign50darsad@gmail.com
وبلاگ:
www.campign50darsad.blogfa.com




زنان و جنبش جمهوری خواهان دمکرات و لائیک

دوشنبه ۲۶ مهر ۱٣٨۹ – ۱٨ اکتبر ۲۰۱۰
ناهید جعفرپور
جنبش زنان ایران امروز با داشتن تجارب خونين و دردناکی از سه دهه آپارتاید جنسی، بردگی جنسی و سرکوب مستمر، ثابت نموده است که جمهوری اسلامی بعنوان یک حکومت ضد زن، بعنوان حکومت آپارتاید جنسی بزرگترین مانع زنان برای دسترسی به حتی ابتدائی ترین حقوق شان می باشد. از این روی خواست جامعه ای لائیک که در آن قوانین شریعت و کلا مذهب از قوانین حکومت زدوده شوند و مذهب امری خصوصی افراد جامعه باشد، خواستی است که در طی مبارزات سی ساله درون جنبش زنان هر روز رنگ و محتوای برجسته تری بخود گرفته است.

بر همه آشکار است که در هیچ دوره‌ای به اندازه دوره کنونی، جنبش اجتماعی ایران و بخصوص جنبش زنان نسبت به دخالت مذهب در تمام ارکان حکومت و اجتماع و تاثیر مستقیم آن بر زندگی روزمره زنان حساس نبوده است و هیچ گاه هم به اندازه امروز به این آشکاری ارکان جامعه به دست روحانیت اداره نمی‌ شده است و هیچگاه چون امروز حقوق جنبش های اجتماعی از جمله جنبش زنان به این شدت مورد حمله قرار نگرفته است.

از این نظر، مبارزه برای جدائی دین از دولت و در نتیجه مبارزه برای برقراری جمهوری دمکرات و لائیک به‌عنوان کلیدی‌ ترین بخش مبارزه برای اجرای حقوق بشر و دموکراسی در ایران امروز نقش بسیار حیاتی را بخود گرفته است و زمان آن رسیده است تا در سطوح ملی و بین‌المللی افکار عمومی از نیروهای دمکرات و لائیک پشتیبانی نمایند و مسئله‌ ی جدایی دین از دولت را که مهمترین خواست بخصوص جنبش زنان ایران است را مورد توجه و بحث و بررسی قرار داده و در نظر داشته باشند که تا زمانی که قوانین شرع از قانون اساسی ایران زدوده نشوند برداشتن قدم های اولیه برای رهائی زنان ممکن نخواهد بود. بدیهی است که این خواست هم در جامعه ایران پایگاه اجتماعی دارد.
این روشن است که امروز در ایران بسیاری هم سخن از جدائی دین از دولت می زنند اما همچنین به روحانیت حق دخالت در امور سیاسی را می دهند و اعتقاد دارند که آنان می توانند در حکومت شرکت نمایند. در واقع این طرفداران جدائی دین از دولت لائیسیته را هم سطح سکولاریزیسم نموده و با یک تعریف ناقص از جدائی دین از دولت مرز شرع و لائیسیته را مبهم می گذارند و بدین صورت چون گذشته راه را برای دخالت روحانیت در بقای نظم موجود در آینده هموار می سازند. این طیف برابری جنسیتی زنان را در همان چارچوب گذشته با تمامی معضلاتش مسکوت می گذارند و مطالبات زنان را در همان سطح اصلاح طلبان حکومتی مورد بررسی قرار می دهند.
از سوی دیگر طرفداران جدائی دین از دولت و برقراری جمهوری ای دمکرات و لائیک در ایران هم به این امر که هرگونه تغییر و تحولی در ایران شاه کلیدش در بستر مبارزات زنان قرار دارد و جنبش زنان مهمترین پایه ایجاد جامعه ای دمکرات و لائیک است، کم بها داده اند.
روحیه مردسالاری (مسئله زنان را در مرحله آخرین قرار دادن)در اپوزیسیون جمهوری خواه خارج از کشورباعث شده است تا شرکت فعال زنان در جنبش جمهوری خواهی و بخصوص جنبش جمهوریخواهان دمکرات و لائیک با مانع روبرو گردد. بیلان منفی عملی کار این جنبش در پرداختن به معضل زنان خود گواه این ادعاست. از بین رفتن روحیه مردسالاری کار بلند مدت فرهنگی لازم دارد و بدیهی است که هر جنبشی باید به این کار فرهنگی دامن بزند. چگونگی سازماندهی و برخورد به معضلات زنان و سازماندهی پروژه های مختص زنان راه را برای شرکت وسیع زنان بخصوص در خارج از کشور هموار می سازد. ارزیابی و بررسی کناره گیری همراهان زن از گردهمائی اول تا به امروز و دخالت مستقیم زنان در تصمیم گیری های آینده و تلاش برای رابطه با شخصیت ها و گروه ها و سازمان های دمکرات و لائیک زنان در خارج و داخل از کشوراز وظایف آتی جنبش جمهوری خواهان دمکرات و لائیک است. پرداختن به معضل زنان تنها در 8 مارس آنهم توسط خود زنان عدم مسئولیت کل جنبش جمهوری خواهان لائیک و دمکرات نسبت به جنبش زنان را نشان می دهد. پرداختن به معضلات جنبش زنان احتیاج به پروژه های مستمر و فعال و پیگر از سوی شورای هماهنگی آتی وتمامی همراهان گذشته از جنسیتشان دارد. برگزاری کارزار های عملی متفاوت در رابطه با سنگسار و اعدام زنان و…. و تاکید بر این مسئله که رسیدن به یک جامعه دمکرات و لائیک اگر که از مسیر پرداختن به معضلات جنبش زنان پیش نرود، به شکست می انجامد، از اهمیت فراوان برخوردار است.




نامه بیش از پنج هزار تن از مخالفان ترویج چندهمسری تحویل نمایندگان مجلس شد

يکشنبه ۴ مهر ۱۳۸۹ – ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۰
جمعی حدود ۴۰ نفر از فعالان حقوق زنان، با حضور در مجلس شورای اسلامی، بیانیه ای با بیش از پنج هزار امضاء در مخالفت با ترویج چندهمسری را به نمایندگان مجلس تحویل دادند.
به گفته یکی از این فعالان، بخشی از این نامه ها به دفتر علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی تحویل شد، و پس از آن فعالان حقوق زنان تقاضای دیدار با اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس را نمودند تا باقی نامه ها را به آنها تحویل دهند.

به گفته وی، برخی از معلمانی که برای پیگیری مطالبات شان در مجلس حاضر بودند نیز، بیانیه اعتراض به ترویج چندهمسری را امضاء کردند.
سه شنبه این هفته قرار است، در مورد مواد باقیمانده لایحه حمایت از خانواده در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تصمیم نهایی اتخاذ شود. طی مدت زمانی که بحث لایحه حمایت از خانواده مطرح بوده، مخالفت های بسیاری با موادی همچون ترویج چندهمسری در این لایحه، مطرح شده است.
ثبت پنج هزار امضاي اعتراضي به لايحه حمايت از خانواده در دبيرخانه مجلس
ايلنا: بيش از 40 زن ايراني امروز با حضور در مجلس شوراي اسلامي براي چندمين بار از نمايندگان مجلس خواستند كه براي ترويج ازدواج‌موقت و چندهمسري تلاش نكنند، بلكه به جاي آن براي «ممنوعيت چندهمسري» قانون تصويب كنند.
به گزارش خبرنگار اجتماعي ايلنا، اين زنان صبح امروز بيش از پنج هزار امضا را كه در آن ايرانيان از نمايندگان خواسته‌اند «چندهمسري را ممنوع كنيد» هستند را به دبيرخانه دفتر رئيس مجلس شوراي اسلامي تحويل دادند.
يكي از زنان حاضر در مجلس به خبرنگار ايلنا گفت: نزديك به دو هفته است كه براي گرفتن وقت ملاقات از نمايندگان عضو كميسيون حقوقي و قضايي با دفتر و تلفن همراه نمايندگان تماس مي‌گيريم، اما پاسخي ندادند، تا اينكه امروز، دبيرخانه دفتر رئيس مجلس زنان را پذيرفت.
به گفته او، حتي تلاش منشي دفتر رئيس مجلس هم براي تنظيم قرار ملاقات با نمايندگان عضو كميسيون قضايي به جايي نرسيد.
به گزارش خبرنگار ايلنا، جمع‌آوري امضاء براي نامه ايرانيان به نمايندگان مجلس براي «ممنوعيت چندهمسري» همچنان ادامه دارد و قرار بر اين است كه روزهاي آينده نيز گروه‌هاي ديگري از زنان امضاي خود را به دبيرخانه دفتر رئيس مجلس برسانند.



لغو قرارداد پرستاران به دلیل رعایت نکردن پوشش اسلامی

چهارشنبه ٣۱ شهريور ۱٣٨۹ – ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۰
دبيركل خانه پرستار ايران گفت: تعدادي از پرستاران پيماني بيمارستان امام خميني به دلیل رعایت نکردن پوشش حجاب از سوي گزينش لغو قرارداد شده‌اند.
به گزارش ایلنا، محمد شريفي‌مقدم افزود: با وجود اينكه دفاتر پرستاري به شدت نسبت به پوشش و حجاب پرستاران سخت‌گير است اما از سال گذشته و اوايل سال 89 گزينش دانشگاه علوم پزشكي تهران بي‌دليل و به بهانه پوشش نامناسب تعدادي از پرستاران را لغو پيماني كرده است.
وي ادامه داد: پرستاران همانند كارمندان مشاغل ديگر در شرايط معمولي كار نمي‌كنند و به دليل رسيدگي به بيماران ممكن است پوشش آنها دچار مشكل شود و اين در حالي است كه نسبت به ساير گروه‌هاي شاغل در بيمارستان حجاب خود را بيشتر رعايت مي‌كنند.
شريفي‌مقدم گفت: به پرستاراني كه لغو قرارداد شده‌اند حتي مهلت داده نشده كه تا پايان ماه كار كنند.




بیکاری 500 هزار زن در سه ماهه امسال

/نیمی از دختران جوان بیکارند
سید ابراهیم علیزاده
چهارشنبه ۲۴ شهريور ۱٣٨۹ – ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۰

طبق آمار رسمی کشور بیش از 46 درصد دختران بین 15 تا 24 ساله بیکار هستند و در فصل بهار امسال بیش از 500 هزار زن از کار خود بیکار شدند. در این مورد فعالان عرصه اشتغال کشور نیز ضمن تایید این روند، نوع نگاه به زنان را مهمترین عامل این رشد بیکاری می دانند و پیش بینی می کنند رشد این روند در ماه های آتی متوقف نشود. چرا که این اتفاق در فصل بهار که فصل کار سال است رخ داده و به صورت سنتی معمولا نرخ بیکاری فصل نخست سال از سه فصل دیگر پایین تر است.

شاید تا پیش از این به دلیل بالانبودن سنین ازدواج، بیکار بودن دختران جوان آن قدر ملموس و قابل تامل نبود اما در سال های اخیر با افزایش سن ازدواج و فزونی ورودی دختران به دانشگاه ها بیکاری این قشر نیز مدنظر جامعه ما قرار گرفته است. البته این را هم نباید فراموش کرد که در چند سال اخیر سازمان بین المللی کار به دلیل تبعیض جنسیتی در اشتغال ایران چند مرتبه سوالاتی را از ایران مطرح کرده تا ارزش اشتغال زنان را بیش از پیش به دولتمردان گوشزد کند. با وجود این، هنوز حمایت ویژه ای که دولت برای اشتغال زنان مدنظر قرار دهد، مشاهده نمی شود و شاید در بهترین حالت سهم ناچیزی در ایجاد اشتغال از طریق تعاونی ها برای زنان در نظر گرفته شده و طرح مشاغل خانگی با کم ترین ظرفیت اشتغال و کمترین حد پایداری مطرح شده است.

آمارهای رسمی کشور نیز این بی توجهی به اشتغال زنان را نشان می دهد. نرخ بیکاری زنان کشور که در سال 88 معادل 8/16 درصد بود طبق آخرین آمار مرکز آمار کشور، در فصل بهار امسال به 25 درصد افزایش یافته که این افزایش حاکی از بیکار شدن حدود 500 هزار نیروی کار زن در سه ماهه نخست امسال است. براین اساس تعداد زنان بیکار کشور از بیش از 741 هزار نفر به یک میلیون و 231 هزار نفر رسیده است.

*نیمی از دختران جوان بیکارند

نرخ بیکاری دختران جوان کشور نیز به مراتب بیشتر است. بیکاری دختران جوان 15 تا 24 ساله کشور در حالی که در سال 88 معادل 4/32 درصد بود در امسال به 5/46 درصد افزایش یافته است. این آمار نیز نشان دهنده بیکار شدن حدود 200 هزار دختر جوان در سه ماهه نخست امسال است. تعداد دختران جوان بیکار از 318 هزار نفر به 515 هزار نفر رسیده است.

صعودی بودن روند بیکاری دختران جوان مورد تایید فعالان عرصه اشتغال کشور نیز است. نایب رییس کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور هرچند آمار دقیقی در این مورد نمی تواند ارائه کند اما در مورد بیکار بودن نیمی از دختران جوان به استناد آمارهای مرکز آمار می گوید: «این طبیعی است. به لحاظ اینکه بنگاه های اقتصادی چون کارهای سنگین و سختی دارند و شرایط برای حضور دختران در این بنگاه ها مناسب نیست، بنابراین کارفرماها آن ها را در واحدهای خود به کار نمی گمارند. اصلا بخش خصوصی به دنبال بهره وری بیشتر است و به همین دلیل جذب افراد با کارآرایی بیشتر را مدنظر قرار می دهند.»

در کنار این عاملی که اولیاء علی بیگی به آن اشاره می کند، عباس وطن پرور، دبیر شورای هماهنگی کارفرمایان کشور این رشد بیکاری را نشات گرفته از نوع نگاه ها به جامعه زنان کشور می داند.

وی که اعتقادی به نرخ بیکاری 46 درصدی برای دختران جوان کشور ندارد و این نرخ را خیلی بیشتر از این رقم می داند، در این مورد عنوان می کند: «با توجه به شرایطی که در نظام جمهوری اسلامی ایران به وجود آمده که دختران مدارج علمی را طی می کنند، اما متاسفانه فرصت های شغلی برای دختران در جامعه فراهم نشده است. علت آن هم در نگاه به جامعه زن و شرایطی است که برای کار زن قائل می شوند.»

وی ادامه می دهد: «حتی ما در قانون داریم که دختران و زنان نباید در نوبت شب کار انجام دهند. در حالی که هم اکنون در بخش هایی مانند بیمارستان ها دختران و زنان پرستار علی رغم منع قانونی، در شیفت شب مشغول به کار هستند.»

حمید حاج اسماعیلی، کارشناس حوزه اشتغال نیز به مانند وطن پرور نوع نگاه به زنان را عامل مهمی در رشد بیکاری می داند و اظهار می کند: «نگاه به زنان نسبت به گذشته تغییر کرده و اکنون باید آن ها را به عنوان نیروی کار تلقی کنیم. هم اکنون زنان حتی در برخی از رشته ها رشد نسبتا بهتری نسبت به مردان داشته اند و باید نگاه به آن ها به عنوان افرادی باشد که در زمره نیروی کار کشور قرار دارند.»

وی بیکاری حدود 50 درصدی دختران جوان را هشداردهنده ذکر و اضافه می کند: « اکنون سن ازدواج بالاتر رفته و این دختران جوان نیازمند شغل و درآمدی هستند که بتوانند معاش خود را تامین کنند اما در عمل جایگاهی در حوزه بازار کار برای آنان در نظر گرفته نشده است و در بهترین حالت در حد منشی گری برای آن ها جایگاه قائل شده اند.»

*شیب بیکاری زنان تندتر می شود

طبق آمارهای مرکز آمار از زنان شاغل کشور بیش از 46 درصد در بخش خدمات، حدود 31 درصد در بخش کشاورزی و 23 درصد نیز در بخش صنعت مشغول به کار هستند که این خود نشان می دهد با کاهش سهم بخش کشاورزی در فصل های دیگر سال که فعالیت در این بخش کاهش می یابد، شیب صعودی نرخ بیکاری این قشر نیز تندتر شود.

دبیر شورای هماهنگی کارفرمایان با تایید حفظ روند صعودی نرخ بیکاری زنان و دختران جوان، به نامناسب بودن فضای کسب و کار کشور اشاره می کند و هشدار می دهد: «این نرخ بیکاری برای فصل بهار بود و در فصل های دیگر به صورت سنتی میزان بیکاری بیشتری خواهیم داشت. چون دیگر شغل های فصلی ما از بین خواهند رفت و با این روند برآورد می کنم نرخ بیکاری دختران جوان 15 تا 24 ساله به بالای 65 درصد برسد.»

از دید نایب رییس کانون شوراهای اسلامی کار نیز روند به همین روال خواهد بود. علی بیگی در این مورد متذکر می شود: «یک واقعیت است که ما باید قبول کنیم این قابل هضم نیست که فارغ التحصیلان دانشگاهی پس از اتمام تحصیلاتشان جذب بازار کار شوند و این فاصله روز به روز بیشتر می شود.»

بیکار شدن حدود 200 هزار دختر جوان که به نظر می رسد در سن فارغ التحصیل شدن از دانشگاه ها بوده اند نیز خود مبین این سخن علی بیگی است که فاصله این قشر با بازار کار روز به روز بیشتر می شود.

جدای از این ها، حاج اسماعیلی نیز تصریح می کند: «اگر زنان خواسته ها و نیازهای خود از بازار کار را اعلام نکنند و این قشر مورد توجه قرار نگیرد، باز هم این نرخ بیکاری افزایش پیدا می کند، چون سن جمعیت ما جوان و سهم دختران در ورود به دانشگاه ها از پسران بیشتر است.»

همه این سخنان و آمارها، شواهد و نشانه هایی است برای هشدار به مسئولان که اگر تاکنون طرح اشتغالزایی ای به صورت خاص برای زنان مطرح نشده، حداقل با این نرخ بیکاری حدود 50 درصدی توجه ای به دختران جوانی شود که بخش عمده آن ها نیز چه بسا فارغ التحصیلان و تحصیل کرده های دانشگاه ها هستند.

این در حالی است که عبدالرضا شیخ الاسلامی هنگام اخذ رای اعتماد از نمایندگان مجلس برای ورود به طبق دهم ساختمان وزارت کار، در برنامه هایش در سرفصلی با عنوان «بازتعریف اشتغال بانوان و اتخاذ سیاست‌های حمایتی و هدایتی» نشان داد که این قشر مدنظرش هستند و حتی تاکنون طرح مشاغل خانگی را نیز برای حمایت از اشتغال زنان مطرح کرده است، اما به هرترتیب سیاست او برای اشتغال این قشر تاکنون که جواب نداده است.

«حمایت از طرح‌های خوداشتغالی بانوان»، «پیشنهاد قوانین حمایتی متناسب با شرایط بانوان»، «ارائه الگوی اسلامی- ایرانی اشتغال بانوان»، «تلاش برای حفظ کرامت زنان در محیط کار» و «تبیین مشاغل ترجیحی برای بانوان» نیز از جمله برنامه های دیگر وزیر کار دولت دهم بوده که تاکنون خبری از اجرای آن ها نیست.